Terugblik

Het is nu bijna vier jaar geleden dat stichting MpM startte met het project om een Nederlandse arts in Milange in Mozambique te plaatsen. Aan het eind van die vier jaar zal de arts Freek van Slooten terug naar Nederland gaan. Voor de Stichting de hoogste tijd om te evalueren en te bezien of het project een vervolg moet krijgen.

Van 18 augustus tot 31 augustus heeft Albert Horzelenberg als voorzitter van de stichting MpM een bezoek gebracht aan Milange, met het doel te overleggen met de partners en de overheid, en informatie in te winnen in de (kerk)gemeenschap. Met die gegevens kan het stichtingsbestuur een beslissing nemen met betrekking tot de toekomst van het project.

Allereerst hebben we het artsenechtpaar Freek en Anna van Slooten en hun twee kinderen Saar en Guus bezocht. Verder zijn er intensieve gesprekken geweest met de partners, resp. de “Igreja Reformada em Mozambique” (IRM) en Louise Theron namens de “Helderberg Uitreik” uit ZuidAfrika.

Ook is overleg met de overheid aan de orde geweest.

Conclusies

Uit de verschillende gesprekken kunnen we een aantal duidelijke conclusies trekken.

  1. Freek en Anna hebben een uitstekende invulling gegeven aan de opdracht die zij mee kregen naar Milange. Met name het werk van Freek in het ziekenhuis in Milange is van groot belang geweest voor de verbetering van de gezondheidszorg in het district Milange. De kindersterfte is mede door zijn werk aanzienlijk teruggelopen en ook het aantal sterfgevallen tijdens geboorten is duidelijk verminderd. Dit is gebleken uit hetgeen de kerkleiders constateren, maar ook de man in de straat weet wat de IRM doet.
  2. De relatie/verstandhouding tussen de IRM en de lokale en provinciale overheid is, als gevolg van het handelen van Freek namens de IRM, zeer goed. De overheid weet waar de IRM voor staat en is blij met hetgeen is en wordt bereikt. Ook via de vrijwilligers die binnen de IRM worden getraind, is christelijke naastenliefde goed zichtbaar geworden. De gezondheidscommissie van de IRM wordt op verschillende niveaus in voorbereidend en uitvoerend werk betrokken.
  3. De burgerlijke gemeenschap heeft een goed beeld gekregen van de wijze waarop Christenen invulling geven aan het begrip naastenliefde.

Voor de kerk is het wel moeilijk om vast te stellen of de positieve naamsbekendheid een direct resultaat heeft gehad voor een toename van het aantal gelovigen. Wel is zichtbaar dat de kerkgemeenschap groeit. Voorzichtig mag geconcludeerd worden dat dit mede te danken is aan de zegeningen op het werk van Freek en Anna.

Onze conclusies worden ook door anderen onderschreven. Met name de Zuid-Afrikaanse collega’s en partners zijn enthousiast over de geboekte resultaten

Intussen is er wel iets veranderd in Milange. Het district is verkleind, waardoor het verzorgingsgebied is afgenomen. Bovendien heeft het ziekenhuis zich in de afgelopen jaren ontwikkeld tot één van de betere ziekenhuizen uit de provincie. Was er bij de start slechts een bezetting van 2 artsen en een beperkte groep medisch geschoolde medewerkers, thans zijn er 6 lokale artsen werkzaam en heeft het ziekenhuis een volledige bezetting qua personeel.

Met het bovenstaande in gedachten kan de vraag gesteld worden of het van belang is en zinvol om opnieuw een arts voor een aantal jaren naar Milange uit te zenden. Alleen op basis van het bovenstaande lijkt dat niet zonder meer duidelijk.

Met de verschillende partners en betrokkenen is over deze vraag nagedacht.  Hierbij is zeer duidelijk geworden dat, wanneer het project nu zou eindigen er een sterke verslechtering van de situatie zal optreden.

De oorzaak hiervan ligt voor een deel aan gebrek aan verantwoordelijkheid en het regelmatig laakbare medisch-ethisch gedrag van veel van de gezondheidsmedewerkers in Milange.

Met Freek en Anna is over deze aspecten gesproken. Het gesignaleerde probleem manifesteert zich in kleine zaken die veel invloed kunnen hebben, maar soms ook in een  houding van ongeïnteresseerdheid en gebrek aan passie, wat soms sterfgevallen tot gevolg heeft.   Dit laatste is zelfs in de ogen van een aantal mensen de oorzaak dat bij afwezigheid van Freek en Anna, het aantal sterfgevallen van baby’s toeneemt. 

Op basis van deze waarnemingen zijn twee voorlopige conclusies getrokken:

  1. Het lijkt een goede zaak om wel opnieuw een arts naar Milange uit te zenden. Alleen dient het aandachtsveld van de nieuwe arts te worden bijgesteld. Een belangrijk deel van zijn werk zal moeten komen te liggen in het ondersteunen van het management van het ziekenhuis en het stimuleren van de medewerkers in het leveren van kwaliteit.
  2. Ook zal worden gekeken of het mogelijk is een Mozambikaanse arts in dienst van de IRM te krijgen die de bijzondere taken van de Nederlandse arts op termijn kan overnemen.

Beide conclusies worden geheel onderschreven door de partners in Milange en uit Zuid Afrika.

Toekomstvisie

Hoe nu verder? Stichting MpM gaat op zoek naar een arts die bereid is, en de capaciteit en vaardigheid heeft om naast zijn functioneren als arts ook de bijgestelde idee van ondersteuning van het management tot uitvoering te brengen.

Als een dergelijke arts gevonden is, willen we hem graag in aanwezigheid van Freek presenteren aan de directie van het ziekenhuis, en daarbij ook peilen of er een mogelijkheid is om op management-niveau en gedragen door de leiding van het ziekenhuis, bezig te zijn met kwaliteitsverbetering.

Wanneer deze introductie positief verloopt zal uitzending van de nieuwe arts in gang worden gezet.

Gedacht wordt om opnieuw een periode van vier jaar te kiezen.

In die vier jaar zal tevens actief worden gezocht naar een langere termijn oplossing door het aantrekken van een Mozambikaanse Christelijke arts die in dienst komt van de IRM.

Bovenstaande plannen dragen we in dankzegging en gebed op aan onze Hemelse Vader die in Christus Jezus ons werk tot nu toe heeft willen zegenen. Moge Hij ook de ontwikkeling die nu in gang wordt gezet opnieuw zegenen.  Hem zij de lof, en eer en de dank voor altijd.

Namens het bestuur van de stichting.

Albert Horzelenberg, voorzitter